Badania pokazują, że zaćma to najpopularniejsza choroba wzroku na świecie. Na szczęście postęp w medycynie sprawił, że stała się chorobą odwracalną.
Zaćma, inaczej nazywana kataraktą, pojawia się, gdy soczewka oka traci swoją przezroczystość, czyli następuje jej zmętnienie. Powoduje to utrudnienia w przepuszczalności światła, a co za tym idzie, pogarsza widzenie.
Zaćma może być chorobą wrodzoną lub nabytą. Najczęściej jednak pojawia się u osób po 50. roku życia. Co ciekawe, pełna profilaktyka zaćmy nie jest do końca możliwa – zmętnienie soczewki oka jest bowiem naturalnym procesem starzenia. Współczesna medycyna potrafi jednak walczyć z nim i leczyć zaćmę.
Główną przyczyną powstawania zaćmy jest już wcześniej wspomniane zmętnienie soczewki oka. Może zostać wywołane na przykład przez niezdrową, tłustą dietę, palenie papierosów czy wszelkie urazy gałki ocznej. Powstawanie zaćmy może mieć też uwarunkowania genetyczne.
Należy pamiętać, że zaćma może wystąpić u każdego z nas – pomimo tego, że najbardziej narażone są osoby w wieku 50+. Tak zwaną zaćmę wrodzoną można zdiagnozować już u noworodków – jej przyczyną mogą być nieodpowiednie leki, które ciężarna przyjmuje. Zaćma u niemowlaka może się pojawić także, jeśli matka podczas ciąży przeszła na przykład różyczkę.
Oprócz wcześniej wspomnianej zaćmy wrodzonej możemy wyróżnić także zaćmę wtórną – ta powstaje po operacyjnym usunięciu zaćmy. Jest to po prostu ponowne zmętnienie tylnej torebki soczewki oka. Najpopularniejszym typem zaćmy jest jednak zaćma starcza – występuje ona u osób powyżej 65. roku życia.
Zaćmy można podzielić także ze względu na umiejscowienie zmętnienia. I tak zdiagnozować można na przykład zaćmę kolorową, która zajmuje brzegi soczewki, zaćmę jądrową – ta umiejscowiona jest na środku soczewki. Zaćma podtorebkowo-tylna z kolei zajmuje całą tylną część soczewki.
Głównymi objawami, które powinny zwrócić naszą uwagę, są: pogorszenie się jakości oraz ostrości widzenia. Pogorszenie to może się objawiać trudnością w ocenie odległości, zwiększoną wrażliwością na światło czy utrudnieniem w widzeniu, gdy jest ciemno (na przykład w nocy). Sytuacjami, które także powinny zwrócić naszą uwagę, są te w których zbyt często musimy zmieniać okulary lub gdy kolory, które widzimy, wydają nam się zamglone. W takich sytuacjach warto jak najszybciej skonsultować się z okulistą.
Odpowiedź na to pytanie jest prosta – tak. Jedynym jednak sposobem na wyleczenie zaćmy jest zabieg operacyjny. Jest to nieinwazyjny, natychmiastowy zabieg, który polega na usunięciu zmętniałej soczewki. Cały zabieg trwa około 30 minut, a pacjent jest przytomny i zupełnie świadomy.
Soczewka, która jest zmętniała, jest usuwana przez lekarza metodą fakoemulsyfikacji – zostaje ona rozdrobniona przez ultradźwięki. Potem lekarz wykonuje mikronacięcie i wyssysa ją. „Zepsutą” soczewkę wymienia się na sztuczną. Brzmi to jak z filmu science fiction? To czytaj dalej…
Nowa soczewka może być wyposażona w filtry UV! Może też korygować współistniejące już wady wzroku. Warto wiedzieć, że decyzja o operacji zaćmy jest podejmowana przez pacjenta w konsultacji z lekarzem okulistą – nie ma potrzeby czekania, aż choroba będzie w pełni dojrzała, tak jak to miało miejsce jeszcze kilkanaście lat temu.
Operacja usuwania zaćmy jest refundowana przez NFZ – dużym minusem jest tu jednak czas oczekiwania na zabieg. Usuwanie zaćmy w prywatnych placówkach jest dosyć kosztowną inwestycją. Koszt zabiegu wynosi od 3 do nawet 9 tys. złotych.
Zdjęcie główne: Anthony Shkraba/pexels.com
